Kapłan Nichiren idący w śniegu na wyspie / Sasshu Tsukawara setchu Kuniyoshi Utagawa 1835-36 link Muzeum Narodowe w Krakowie, ekspozycja Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha
Gałązki pokryte szronem, na tle drzew/ Branches covered with frost against the background of trees Leon Wyczółkowski 1924 link Muzeum Narodowe w Krakowie
ESENCJA
W kontekście taoizmu i zen w sztuce ważniejszy jest proces, droga, nie sam wynik. Tak, jak ważniejsza jest koncepcja całości niż fragment dzieła. W tym co jednostkowe należy szukać odbicia tego co ogólne. Zrozumienie przeciwieństw - kontrast - pozwala uchwycić kwintesencję bez zbędnych rekwizytów, bez symetrii, która stanowi tylko niepotrzebne powtórzenie motywu. Istotę rzeczy stanowi pustka. Jedynie w pustce ruch jest możliwy. Pustka w sztuce jest tym czym cisza w muzyce - niezbędnym elementem pozwalającym w pełni wybrzmieć dziełu. To przestrzeń dla wyobraźni. Nie dopowiadając, pozostawiamy odbiorcy szansę dopełnienia koncepcji i dzięki temu wielkie dzieła sztuki przykuwają naszą uwagę tak całkowicie, że wydaje się nam, iż staliśmy się ich częścią.
Dzieło sztuki jest nami, tak jak my jesteśmy dziełem sztuki. To zobowiązuje. Odbiorca musi wykształcić w sobie postawę pozwalającą na przyjęcie przesłania, artysta musi umieć je przekazać. (...) Trwając z uporem w ignorancji (...) nie dostrzegamy, jakie bogactwo piękna rozpościera się przed naszymi oczami. Mistrz zawsze ma coś do zaoferowania, my zaś jesteśmy niezaspokojeni dlatego tylko, że nie umiemy tego docenić.
Jak wyznał krytyk z epoki Sung - w młodości chwaliłem mistrza, którego obrazy mi się podobały, w miarę jadnak jak nabierałem dojrzałości w sądach, chwaliłem samego siebie za to, że podoba mi się to, co mistrzowie wybrali, by mi się podobało.
Bez rozróżnienia na sztuki piękne i użytkowe, bez względu na to czy dzieło jest stworzone przez artystę, rzemieślnika czy naturę, czy jest to grafika, czarka do picia herbaty czy omszony kamień. Nie zaspokojenie gustu większości, a autentyczny, indywidualny odbiór dzieła nadaje mu wartość artystyczną. Prawdziwe piękno odkryte może być tylko przez tego, kto w swym umyśle dopełnił niedopełnione.
Siła życia i sztuki polega na możliwościach rozwoju. Dzięki sztuce japońskiej, szczególnie grafice, zachodni artyści odbyli daleką podróż nie opuszczając często fizycznie ani nowego ani starego kontynentu. W Polsce głównie za sprawą Feliksa Manggha Jasieńskigo. Jego kolekcja podarowana miastu Kraków dziś w zbiorach Muzeum Narodowego pokazywana jest m.in w Muzeum Sztuki i Techniki Manggha, którego jest patronem. Jej wpływy widać w twórczości wielu młodopolskich artystów - szczególnie Leona Wyczółkowskiego.
Nie ma jedynego przepisu na przyrządzanie idealnej herbaty, tak jak nie ma reguł na namalowanie „ Tycjana” lub „Sessona”…i nie ma jednej definicji sztuki japońskiej. Księga Herbaty Kakuzō Okakura, z której pochodzą powyższe cytaty* pokazuje tylko wybrane aspekty kultury japońskiej. Jej pierwsze tłumaczenie po polsku ukazało się w 1986. Co ciekawe w 1906 roku gdy była publikowana w USA, w Polsce Feliks „Manggha” Jasieński równolegle pisał:
Nigdzie śnieg bielszym puchem nie okrywa ziemi (...). Nigdzie ulewa nie siecze ostrzej ludzi i drzew. Nigdzie mgła lepiej nie roztapia pochłoniętego przez nią świata. Nigdzie groźniej morze nie szaleje; nigdzie potoki spienione nie mkną raźniej wśród granitowych urwisk. Nigdzie sady wspanialej nie kwitną. Jest to prawda, ale prawda artystyczna. Fotografia tego dać nie może, albowiem sztuką jest natura w interpretacji artysty.
To motto naszych poszukiwań artystycznych w czasie tej wyprawy. Wypatrujemy tego co proste, naturalne, esencjonalne, niedopowiedziane:)
Serdecznie pozdrawiam i czekam na Wasze prace, które możecie publikować jako komentarze pod tym linkiem na fb
A opowieść o tej wyprawie jest nagrana jako post na fb tutaj
* Księga Herbaty Kakuzō Okakura, przełożyła Maria Kwiecińska-Decker, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2017
kolejne #wyprawymalarskie 2021 będą pod tym linkiem
a to link do #wyprawymalarskie 2020 - tu znajdziecie wszystkie poprzednie wyprawy
Drzewa w śniegu / Trees in snow Daria Rzepiela 30 x 40 cm akryl na pilśni 2021
ESSENSION
In the context of Taoism and Zen, also in art, the process, the path is more important than the result itself. Just as the concept of the whole is more important than the fragment of the work. In what is individual one should look for a reflection of what is general. Understanding opposites - contrast - allows you to capture the quintessence without unnecessary props, without symmetry, which is only an unnecessary repetition of the motif. The true essence of things is emptiness. In vacuum alone motion becomes possible. The void in art is like a silence in music - an indispensable element that allows the work to fully resonate. It is a space for imagination. In leaving something unsaid the beholder is given a chance to complete the idea and thus a great masterpiece irresistibly rivets your attention until you seem to become actually a part of it.
The masterpiece is of ourselves, as we are of the masterpiece. This obliges. The spectator must cultivate the proper attitude for receiving the message, as the artist must know how to impart it.(…) In our stubborn ignorance we (…) often miss the rich repast of beauty spread before our very eyes. A master has always something to offer, while we go hungry solely because of our own lack of appreciation.
An eminent Sung critic confessed: In my young days I praised the master whose pictures I liked, but as my judgement matured I praised myself for liking what the masters had chosen to have me like. No distinction between fine and applied arts, regardless of whether the work is created by an artist, craftsman or nature, whether it is graphics, a tea cup or a mossy stone. Not satisfying the tastes of the majority, but the authentic, individual reception of the work gives it artistic value. True beauty could be discovered only by one who mentally complete the incomplete.
all quotes ― Kakuzō Okakura, The Book of Tea, 1906
the next #art_expeditions 2021 are here
and this is a link to #art_expeditions 2020 - where you will find all previous expeditions :)